Истражување за ставовите на граѓанските организации и младите
Истражувањето на политиките за млади и процесите за креирање политики во Западен Балкан, спроведено во рамките на регионалниот проект „Регионален младински дијалог за Европа – RYDE“, дава анализа на актуелните ставови на младинските организации и младите за младинските политики и процесите на креирање политики во регионот. Истражувањето, во периодот од август до октомври 2023 година, се спроведе во: Албанија, Босна и Херцеговина, Косово, Црна Гора, Северна Македонија и Србија.
Фокусот на истражувањето беше да се соберат податоци за ставовите кон постоечките младински политики, ефективноста на тие политики на локално/национално/регионално ниво и приоритетите на маргинализираните младински групи во соодветните политики. Во истражувањето учествуваа и младински граѓански организации и млади поединци (граѓански и политички активисти, креатори на политики, новинари, научници итн.).Истовремено беа спроведени две комплементарни истражувања во сите економии – првото беше насочено на младинските организации преку интервјуа, а второто на широк опсег заинтересирани страни преку онлајн анкета. Беа спроведени вкупно 151 интервју со претставници на граѓански организации од Западен Балкан. По интервјуата следеше онлајн анкета спроведена во текот на октомври и ноември 2023 година. Учествуваа 1.366 млади поединци.
Низ економиите на Западен Балкан се појавуваат заеднички нишки во процената на младинските политики и процесите на креирање политики. Додека граѓанските организации во повеќето земји се вклучени во процесот на креирање политики (при што Албанија покажува најниска стапка на учество од само 28% од интервјуираните граѓански организации кои учествуваат во процесот на креирање политики и Северна Македонија следи со 29,9% од учеството на граѓански организации), младите поединци постојано се соочуваат со ограничено учество во процесот на креирање политики и наидуваат на пречки како што се недоволни ресурси или политичка поддршка.
Ефикасноста на апаратот за креирање политики е заедничка грижа во сите земји од Западен Балкан. Ниту еден процес на креирање политики не покажа ефикасност повисока од 3,2 на скала од 1 до 5, каде што 1 претставува многу лошо, а 5 исклучително добро. Бирократските тешкотии и недостатокот на транспарентност се заеднички пречки кои го попречуваат напредокот.
Ранливите категории млади за сите земји од Западен Балкан ги вклучуваат младите со попреченост, младите од LGBTQ+ заедницата, младите Роми, младите од руралните области, младите припадници на етничките малцински групи и младите од другите маргинализирани заедници. Сите испитаници сметаат дека потребите на овие групи не се правилно и соодветно адресирани со постоечките политики.
Препораките кои произлегуваат од заедничките заклучоци се залагаат за зголемена транспарентност и соработка меѓу државните институции и младинските организации во сите земји од Западен Балкан. Треба да се подобри процесот на креирање политики, со акцент на инклузивноста и рационализирање на процесот. Приоритетот е ставен на препознавање и поддршка на ранливите групи млади , со апел до креаторите на политиките да ги приспособат иницијативите на нивните специфични потреби. Исто така, се препорачува да се поттикне поголемо вклучување на младите во процесите на донесување одлуки, нагласувајќи ја важноста од програмите за обука и зајакнување со цел да се зајакне влијанието на младите во обликувањето на политиките.
Прочитајте повеќе за состојбите во секоја од замијте поединечно во Резимето на извештајот.
Симнете го целосниот текст на Извештајот: Младите од Западен Балкан во процесите на креирање политики.
Истражувањето на политиките за млади и процесите за креирање политики во Западен Балкан е спроведено во рамките на регионалниот проект Регионален младински дијалог за Европа – RYDE, финансиран од Европската Унија. Проектот го спроведува Фондацијата Центар за демократија од Србија во соработка со граѓанските организации (ГО) од Западен Балкан: Академија за европски интеграции и преговори и Центар за младинска акција (Албанија), Иницијатива за стабилност на Косово (Косово*), Мрежа на прогресивни иницијативи (Босна и Херцеговина), Фондација НВО Инфоцентар (Северна Македонија) и Регионална академија за демократски развој (Србија).
